Στο Κρεματόριο των Εβραίων (Πολωνία)


27 Ιανουαρίου, 1945. Τα σοβιετικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Auschwitz απελευθερώνοντας τους λιγοστούς ζωντανούς κρατούμενους και βάζοντας τέλος σε μία από τις πιο σκοτεινές και απάνθρωπες σκηνές της παγκόσμιας ιστορίας.
Γυρνώντας το ρολόι 5 χρόνια πίσω, το έτος 1940, συναντάμε τους Γερμανούς να έχουν ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την εγκατάσταση των γνωστότερων σήμερα στρατοπέδων συγκέντρωσης, στα περίχωρα της πόλης Oswiecim- που αργότερα μετονομάστηκε σε Auschwitz- της κατειλημμένης τότε από τους Γερμανούς Πολωνίας.

Γυρνώντας το ρολόι 5 χρόνια πίσω, το έτος 1940, συναντάμε τους Γερμανούς να έχουν ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την εγκατάσταση των γνωστότερων σήμερα στρατοπέδων συγκέντρωσης, στα περίχωρα της πόλης Oswiecim- που αργότερα μετονομάστηκε σε Auschwitz- της κατειλημμένης τότε από τους Γερμανούς Πολωνίας.
Στις 14 Ιουνίου του ίδιου έτους, οι πρώτοι κρατούμενοι- Πολωνοί πολιτικοί διαφωνούντες- καταφθάνουν στις ναζιστικές εγκαταστάσεις σηματοδοτώντας την έναρξη της λειτουργίας τους. Σύντομα, το στρατόπεδο γέμισε από Ρώσους αιχμαλώτους πολέμου, γύφτους, κλπ., ενώ από το 1942 και έπειτα αποτέλεσε το επίκεντρο της μεγαλύτερης μαζικής δολοφονίας στην ιστορία της ανθρωπότητας: του ολοκαυτώματος των Εβραίων.
Κάπως έτσι, μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στο Άουσβιτς βρήκαν το θάνατο περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι, μετατρέποντας το σε σύμβολο τρόμου και γενοκτονίας, σε σύμβολο του Ολοκαυτώματος.

Επίκεντρο της μαζικής αυτής δολοφονίας ήταν το στρατόπεδο Auschwitz II- Birkenau, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των Εβραίων- άνδρες, γυναίκες και παιδιά- στάλθηκαν αμέσως μετά την άφιξη τους στο Άουσβιτς για να βρουν τραγικό θάνατο στους θαλάμους αερίων.
Όταν πλέον τα σοβιετικά στρατεύματα πλησίαζαν το Άουσβιτς, τα μέλη των SS προσπάθησαν με κάθε τρόπο να εξαφανίσουν τις αποδείξεις του αποτρόπαιου αυτού εγκλήματος, κατεδαφίζοντας τα κρεματόρια και τους θαλάμους αερίων και καίγοντας όλα τα σχετικά έγγραφα. Όσοι ζωντανοί κρατούμενοι θεωρήθηκε ότι γνώριζαν αρκετά ώστε να χρησιμοποιηθούν ως μάρτυρες των εγκλημάτων, μεταφέρθηκαν στην καρδιά της Ναζιστικής επικράτειας όπου και τα ίχνη των περισσοτέρων έκτοτε αγνοούνται..

Η Ίδρυση του Μουσείου
Στα ερείπια λοιπόν του στρατοπέδου, στις 2 Ιουλίου του 1945, η Βουλή της Πολωνίας ίδρυσε το μουσείο Auschwitz- Birkenau, ώστε να κρατήσει ζωντανή τη μνήμη ενός εγκλήματος που η ανθρωπότητα θα ήθελε γρήγορα να ξεχάσει.. Εν έτη 1979, το ανοικτό μουσείο του Άουσβιτς χαρακτηρίστηκε από την UNESCO ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Πολύ νωρίς, ήδη από το 1947, η πρώτη έκθεση σχετική με το Ολοκαύτωμα παρουσιάστηκε στο χώρο των στρατοπέδων, ενώ επεκτάθηκε σε ακόμα περισσότερους χώρους τρία χρόνια αργότερα. Το 1955 πρωτοπαρουσιάστηκε η έκθεση που διατηρείται μέχρι σήμερα, με λιγοστές αλλαγές.

«Ήταν εδώ, σε πολωνικό έδαφος, όπου η εξαφάνιση των Πολωνών, των Εβραίων και των Γύφτων έλαβε χώρα. Ήταν εδώ που τα τρομακτικά εργοστάσια θανάτου κατασκευάστηκαν και όπου κάθε νέος Εβραίος από κάθε γωνιά του κόσμου έρχεται κάθε χρόνο ώστε να αποτείνει φόρο τιμής τους απογόνους του.
Εμείς, οι Πολωνοί[…] έχουμε την υποχρέωση να διατηρήσουμε τη μνήμη ενός έθνους που καταδικάστηκε σε θάνατο.»
Jerzy Buzek, Πρωθυπουργός Πολωνίας
Συνέδριο του Διεθνούς Συμβουλίου του Άουσβιτς, Βαρσοβία, 7 Ιουνίου 2000


Μία Επίσκεψη στο Μουσείο
Το ανοικτό μουσείο του Άουσβιτς- Muzeum Oswiecim για τους Πολωνούς- βρίσκεται 60 χιλιόμετρα δυτικά της Κρακοβίας. Φθάνοντας κανείς στο σιδηροδρομικό σταθμό της σημερινής πόλης Άουσβιτς μπορεί να προσεγγίσει το μουσείο με αρκετούς τρόπους, όπως π.χ. να πάρει το τοπικό λεωφορείο με την επιγραφή “Muzeum Oswiecim” ή να περπατήσει περίπου 1,5 χιλιόμετρο έως την είσοδο του.
Οι εγκαταστάσεις είναι ανοικτές όλο το χρόνο από τις 8 το πρωί έως τη δύση του ηλίου(για ακριβείς ώρες επικοινωνήστε με το περιοδικό), ενώ η γενική είσοδος είναι δωρεάν. Βέβαια, κατά την ταπεινή μου άποψη, η επίσκεψη στο χώρο δεν αξίζει αν δεν συνοδεύεστε από έναν αγγλόφωνο ξεναγό ή αν δεν δείτε τα οπτικοαουστικά αρχεία του μουσείου, υπηρεσίες που προσφέρονται με εξαιρετικά μικρό αντίτιμο.

Πλησιάζοντας το στρατόπεδο από την πλευρά της κεντρικής του πύλης, διακρίνουμε μία επιγραφή στην κορυφή της με το ειρωνικό «Arbeit Macht Frei», δηλαδή «Η Δουλειά φέρνει Ελευθερία», μία ακόμα απόδειξη της ναζιστικής προπαγάνδας για την κάλυψη των πραγματικών σκοπών του στρατοπέδου.
Μέσα στο χώρο του μουσείου, ο επισκέπτης μπορεί να γυρίσει πίσω το χρόνο και να βυθιστεί μέσα σε μία εφιαλτική και «απαγορευμένη»- κατά τα έτη 1940-45- πραγματικότητα όπου ο θάνατος ανθρώπων αποτελούσε καθημερινό φαινόμενο. Σήμερα, κατά μήκος του μουσείου υπάρχουν αρκετά κτίρια και χαλάσματα, όπως τα ερείπια των θαλάμων αερίων και των κρεματορίων, καθώς και δεκάδες χιλιόμετρα συρματένιου φράκτη που περικύκλωνε το δίκτυο των στρατοπέδων.
Στο στρατόπεδο του Birkenau, το οποίο αντιμετωπίζεται σήμερα περισσότερο ως νεκροταφείο παρά ως μουσείο, δεν έχουν πραγματοποιηθεί εκθέσεις σε μία προσπάθεια να διατηρηθεί όσο το δυνατόν πιο κοντά στην κατάσταση που βρισκόταν τη δεκαετία του 50’. Στον ίδιο χώρο ορθώνεται και το Διεθνές Μνημείο των Θυμάτων του Άουσβιτς, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1967.

Κατά μήκος του μουσείου πλήθος ενημερωτικών πινακίδων δίνουν πληροφορίες στους επισκέπτες για τα σημαντικότερα σημεία και γεγονότα της «απαγορευμένης» ιστορίας του Άουσβιτς. Μην αμελήσετε να επισκεφτείτε τα ερείπια των κρεματορίων, στην περιοχή Crematorium I, τα οποία- σύμφωνα με τις γερμανικές αρχές- μετά την εγκατάσταση και των τριών «φούρνων» μπορούσαν κάψουν έως και 340 πτώματα ημερησίως, νούμερα εντυπωσιακά όσο και τρομακτικά..
Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται και τα ερείπια των θαλάμων αερίων, τα Bunkers No. 1 & No. 2(τα επονομαζόμενα και ως μικρό κόκκινο σπίτι και μικρό λευκό σπίτι αντίστοιχα), ενώ ανάμεσα στις περιοχές Blocks No. 10 και 11 βρίσκεται η τοποθεσία όπου άλλοτε ορθωνόταν το Τείχος του Θανάτου όπου μεταξύ 1940-43 βρήκαν το θάνατο χιλιάδες αιχμάλωτοι με τουφεκισμό.

Θανατηφόρα Αέρια και Ψευδό-Ιατρικά Πειράματα στο Άουσβιτς
Μεταξύ άλλων, ο επισκέπτης κατά την περιήγηση του στο ανοικτό μουσείο θα μάθει τον τρόπο με τον οποίο τα μέλη των SS σκότωναν τους αιχμαλώτους στους θαλάμους αερίων, πως το αέριο Zyklon B ήταν ικανό να σκοτώνει μαζικά χιλιάδες Εβραίους και Σοβιετικούς αιχμαλώτους, κλπ.
Επιπλέον, θα ενημερωθεί για τις τοποθεσίες και τα είδη των ψεύδο-ιαστρικών πειραμάτων που οι φυσικοί των Ιατρικών Ιδρυμάτων των SS και της Wehrmacht πραγματοποίησαν στους αιχμαλώτους του Άουσβιτς, μερικά εκ των οποίων αφορούσαν τη χρήση ακτινών-Χ για στείρωση, πειράματα πάνω σε δίδυμα που οδηγούσαν στο θάνατο τους για επιστημονικούς λόγους, έρευνες πάνω στο φαινόμενο του νανισμού που είχαν την ίδια κατάληξη, πάνω στην ατροφία χάρη στις εξευτελιστικές συνθήκες πείνας που επικρατούσαν στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, πάνω στις επιδράσεις νέων φαρμάκων για χάρη εταιριών όπως η φίρμα Bayer, κλπ.
Σήμερα, διασώζονται οι αποτροπιαστικές δηλώσεις του καθηγητή Dr. Carl Clauberg, ο οποίος πραγματοποιούσε πειράματα πάνω στη στείρωση σε Εβραίες γυναίκες: «Η μη χειρουργική μέθοδος γυναικείας στείρωσης που ανακάλυψα έχει πλέον σχεδόν τελειοποιηθεί![…] Στο άμεσο μέλλον, ένας έμπειρος φυσικός[…] θα μπορεί μέσα σε μόνο μία μέρα να στειρώνει εκατοντάδες, ή ακόμα και 1.000, γυναίκες!»

Κανένας Δεν Έχει Δικαίωμα να Ξεχάσει...
Σήμερα, δυστυχώς ή ευτυχώς(παρά είναι λεπτές οι ισορροπίες για να διακρίνει κάποιος), λιγοστές ναζιστικές εγκαταστάσεις του Ολοκαυτώματος διατηρούνται, μιας και οι «φούρνοι», οι καπνοδόχοι, οι θάλαμοι αερίων, τα κρεματόρια και αρκετά από τα τείχη των στρατοπέδων- όπως π.χ. το Τείχος του Θανάτου το 1944- έχουν καταστραφεί.
Από την άλλη όμως, στο Nazi Auschwitz Camp έχουν συγκεντρωθεί πλήθος οπτικοακουστικών στοιχείων, επίσημων εγγράφων και άλλης φύσης αποδείξεων που να μαρτυρούν και να αναπαράγουν με αποτροπιαστική πιστότητα την- κατά πολλούς- πιο σκοτεινή και «απαγορευμένη» πτυχή της ανθρώπινης ιστορίας.

Έτσι, κάθε χρόνο προσελκύει όλο και περισσότερους επισκέπτες από όλο τον κόσμο, με το 2006 να σημειώνει τη μεγαλύτερη έλευση από τη στιγμή που το μουσείο άνοιξε τις πόρτες του, με 2 εκατομμύρια επισκέπτες.

«Στο Άουσβιτς, όπως και σε τόσα άλλα μέρη της Ευρώπης,[…] άνδρες, γυναίκες και παιδιά μοιάζουν να κραυγάζουν προς τα εμάς μέσα από τα βάθη του τρόμου που βίωσαν. Πως είναι δυνατόν να μην είχαμε προσέξει την έκκληση τους; Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να ξεχάσει, να προσπεράσει ή να μειώσει το τι πραγματικά συνέβη εδώ. »
Jerzy Buzek, Ιούνιος 2000

σημείωση:
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την επίσημη σελίδα του Muzeum Oswiecim στο www.auschwitz-muzeum.oswiecim.pl ή επικοινωνήστε μέσω τηλεφώνου στο 33 43 20 22 ή 77.











νέα παράξενη σειρά
Ο Παράξενος Ταξιδιώτης
Ταξιδεύει σε Απαγορευμένα Μουσεία

Αλήθεια, τι καταλαβαίνετε διαβάζοντας τον τίτλο αυτής της στήλης; Γιατί ένα «μουσείο» μπορεί να είναι «απαγορευμένο»; Απαγορευμένο ως προς τι; Έχει απαγορευτεί η λειτουργία του; Οι γνώσεις που φυλάει αφορούν μία αθέατη, άγνωστη ή διαφορετική πλευρά της ιστορίας; Ή μήπως απαγορευμένο γιατί αποτελεί έναν τόπο όπου ο άνθρωπος έχει εξορίσει στιγμές της ιστορίας του που προσπαθεί πλέον να ξεχάσει; Και με τον όρο «μουσείο», τι εννοούμε; Κατ’ αρχήν, ξεχάστε τη συμβατική έννοια του όρου, ή μάλλον μην την αφήσετε να περιορίσει την αντίληψη σας. Λέγοντας «μουσείο» σε αυτή τη στήλη εννοούμε έναν χώρο που να έχει την ικανότητα να «εκπαιδεύσει» το συνειδητό επισκέπτη, όπως ακριβώς μπορεί ένα συμβατικό μουσείο. Με λίγα λόγια, μπορεί μεν να είναι ένα μουσείο όπως το νοούμε όλοι, αλλά μπορεί να είναι και ένα παρεκκλήσι, ένα ιστορικό θεματικό πάρκο, κάποια στοά, μία πλατεία, ή ακόμα και μία ολόκληρη πόλη. Άρα, ένα «απαγορευμένο μουσείο» είναι ένα μουσείο απαγορευμένης ιστορίας... τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Ας ταξιδέψουμε λοιπόν αναζητώντας τα, αναζητώντας την δική τους απαγορευμένη ιστορία...
1 Response
  1. Ανώνυμος Says:

    ΑΣΧΕΤΟ ΠΛΥΝ ΣΧΕΤΙΚΟ !!!!!!
    ΜΑΚΑΡΙ ΝΑ ΕΙΧΑΜΕ ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΟΥΜΕ ΣΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΜΕΡΗ , ΠΟΥ Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΣΕΛΙΔΑ ΣΑΣ ΜΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ (ΚΑΠΟΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ )
    ΤΟ ΣΙΓΟΥΡΟ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΜΑΣ ΜΑΘΑΙΝΕΤΕ ΟΜΟΡΦΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΤΕ ΜΑΚΡΥΑ !!!!!!
    ΤΩΡΑ ΘΑ ΜΟΥ ΠΕΙΣ ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΛΕΞΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΓΙΑ ΝΑ ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΩ ....
    ΕΤΣΙ ΓΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ , ΓΙΑ ΝΑ ΞΟΡΚΙΣΩ ΤΟ ΚΑΚΟ ΠΑΛΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΟΠΩΣ ΟΛΩΝ ΑΥΤΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΗΣΑΝ ΤΟΤΕ ΣΤΟ ΚΡΕΜΑΤΟΡΙΟ !!!!!!
    ΦΙΛΙΚΑ , ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΙΜΗΣΗΣ !