Πώς θα σας φαινόταν αν σας λέγαμε ότι κάπου στην Αθήνα υπάρχει ένα σχολικό κτήριο που μοιάζει με… διαστημόπλοιο; Αν νομίζετε ότι αστειευόμαστε και έχετε αρκετή διάθεση παράξενου ταξιδιώτη, σας προ(σ)καλούμε να κατευθυνθείτε στα νότια προάστια της πρωτεύουσας και συγκεκριμένα στον Άγιο Δημήτριο (πρώην περιοχή Μπραχάμι). Κινούμενοι επί της λεωφόρου Παπάγου, θα συναντήσετε σύντομα ένα στρογγυλό, φουτουριστικό κτήριο τριών ορόφων με σκελετό από εμφανές σκυρόδεμα και γυάλινη όψη. Όχι, δεν πρόκειται για γραφεία κάποιας πολυεθνικής, ούτε βέβαια για προσγειωμένο ιπτάμενο δίσκο, αλλά για ένα «απλό» σχολείο που ήδη μετρά 30 και πλέον χρόνια ζωής!

Εμπνευστής του μοναδικού αυτού σχολείου για τα ελληνικά δεδομένα υπήρξε ο Τάκης Ζενέτος, ένας πρωτοπόρος αρχιτέκτονας που δυστυχώς σήμερα παραμένει σχετικά άγνωστος στο ευρύ κοινό. Εν έτη 1969 λοιπόν, ο Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων του ανέθεσε την κατασκευή του εν λόγω κτηρίου και αυτός βάλθηκε να τους καταπλήξει. Σχεδιάζοντας ένα φουτουριστικό στρογγυλού σχήματος οικοδόμημα, ήρθε σε ευθεία ρήξη με το παραδοσιακό τότε εκπαιδευτικό σύστημα των απλών και παράλληλων τάξεων και διαδρόμων.
Οραματιζόμενος τρεις δεκαετίες πριν την κοινωνία της πληροφορικής και των ψηφιακών τεχνολογιών, παρέδωσε το 1974 ένα σχολείο-πολιτιστικό κέντρο που ως στόχο είχε να μεταλαμπαδεύει τη γνώση χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικούς υπολογιστές (τότε οι προσωπικοί υπολογιστές ευρείας κατανάλωσης ήταν άπιαστο όνειρο), διαλέξεις, εργαστηριακά πειράματα και ηλεκτρονική σύνδεση με βιβλιοθήκες της Ελλάδας και του εξωτερικού!
Άμεσα προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων, μιας και οι ριζοσπαστικές ιδέες του Ζενέτου (έτη φωτός μπροστά από την εποχή του) έπεσαν πάνω στον τοίχο μιας συντηρητικής και οπισθοδρομικής κοινωνίας που αντιμετώπισε το κτήριο ως κάτι «ξένο» και «εκκεντρικό». Τελικά, το Στρογγυλό λειτούργησε για πρώτη φορά το 1976 ως ένα συνηθισμένο (ως προς τις μεθόδους διδασκαλίας που χρησιμοποιούσε) σχολείο.
Σήμερα πλέον μένει μόνο το κτήριο για να θυμίζει ότι δεκαετίες πριν ένας άνθρωπος οραματίστηκε μια νέα εποχή στην εκπαίδευση, η οποία δυστυχώς δεν έχει έρθει ακόμα. Ακόμα και αυτό όμως μοιάζει ως κάτι απλά το εκκεντρικό για τους περισσότερους ανθρώπους, εκτός και αν τυχαίνει να γνωρίζουν την σχετικά άγνωστη αυτή ιστορία ή αν αποτελούν έναν από τους χιλιάδες πλέον παράξενους ταξιδιώτες της χώρας μας.

Γιώργος Αδαμόπουλος