Αυτή τη φορά θα χρειαστεί να ταξιδέψουμε σε μία μικρή πόλη του ιταλικού βορρά και να ψάξουμε στις οδούς της, ώστε να εντοπίσουμε μία σπάνια και απαγορευμένη συλλογή. Και λέω να ψάξουμε, γιατί η συλλογή Cesare Taruffi της Bologna για τουλάχιστον έναν αιώνα αλλάζει συνεχώς στέγη.. κάτι σαν ανεπιθύμητη δηλαδή από δήμο και κρατικές υπηρεσίες.
Τι το απαγορευμένο όμως φέρει ώστε να αξίζει μία θέση στη λίστα των Απαγορευμένων μας Μουσείων; Η συλλογή C. Taruffi διηγείται μία ιστορία για όποιον έχει το χρόνο και τη διάθεση να την ακούσει.. την ιστορία χιλιάδων ανθρώπων που χάρη στη διαφορετικότητα τους η ιατρική επιστήμη δεν άφησε ποτέ να θαφτούν, μήτε στα πτώματα τους να αποσυντεθούν, αλλά τα διατήρησαν μέσα σε φορμαλδεΰδη, τα έκοψαν σε φέτες για διδακτικούς σκοπούς, ενώ ακόμα και οι σκελετοί τους καθαρίστηκαν από υπολείμματα σάρκας ώστε να εκτεθούν σε κάποια προθήκη.


Και η ιστορία αυτή περιλαμβάνει ως επί το πλείστον νεογέννητα παιδιά με μορφή.. τεράτων. Σοκαριστήκατε; Αν ναι, ανατρέξτε σε ένα πιο light θέμα του περιοδικού, γιατί η συνέχεια εδώ δεν είναι διόλου ευχάριστη.

Η Συλλογή Τεράτων του Taruffi!
Όπως θα έχετε ήδη καταλάβει οι περισσότεροι, η συλλογή περιέχει πλήθος τερατομορφικού ανθρώπινου υλικού: από σώματα διατηρημένα σε αλκοόλη ή φορμαλδεΰδη έως σκελετούς παραμορφωμένους από διάφορες ασθένειες, όπως για παράδειγμα μωρά δίχως εγκέφαλο ή νεογέννητα ακέφαλα σώματα.
Πατέρας της θεωρείται ο Cesare Taruffi, γεννημένος στο Calgiari το 1821, που απέκτησε το πρώτο του πτυχίο στη χειρουργική το 1842 και το δεύτερο στην ιατρική το 1844 από το Πανεπιστήμιο της Bolo-gna, ενώ το 1863 έλαβε το χρίσμα του καθηγητή της Παθολογικής Ανατομίας.
Χάρη σ’ αυτόν, το έως τότε αδιάφορο Μουσείο Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Bologna πήρε μία ιδιαίτερα παράδοξη εξειδίκευση σε εκθέματα τερατομορφιών, όπως θα περίμενε κανείς άλλωστε από τον συγγραφέα της σημαντικότερης ίσως μέχρι σήμερα διατριβής πάνω στις ανθρώπινες δυσμορφίες και τερατομορφίες λόγω ασθενειών.
Κάπως έτσι, άρχισε να δημιουργείται σιγά- σιγά μία ιδιαίτερα σπάνια και αλλόκοτη συλλογή που άλλαξε πάρα πολλές φορές στέγη, έως ότου φιλοξενηθεί στο Museo di Anatomia e Istologia Pa-tologica C. Taruffi (Μουσείο Παθολογικής Ανατομίας και Ιστορίας) της οδού via Massarenti.
Τελικά όμως το εν λόγω μουσείο έκλεισε, με αποτέλεσμα η συλλογή να ενσωματωθεί στο Museo delle Cere Anatomiche Luigi Cattaneo (Μουσείο Κέρινης Ανατομίας), στο Ινστιτούτο Normal Human Anat-omy, όπου και συνδυάστηκε περίφημα με την πλούσια συλλογή κέρινων ομοιωμάτων ανθρώπων με δυσμορφίες, πιστών αντίγραφων από αυτοψίες που διενεργήθηκαν στους χώρους του πανεπιστημίου.

Ένα Μωρό με Δυο Κεφάλια...
Επομένως, τι πρέπει να περιμένει κανείς να δει επισκεπτόμενος το μουσείο; Δύσμορφα κρανία νεογέννητων, σκελετούς μικρών παιδιών δίχως εγκέφαλο (;!), νεογνά δίχως σκελετό που μοιάζουν με άμορφες σάρκινες μάζες, δίδυμα με δύο κεφάλια και ένα σώμα ή δύο σώματα και ένα κεφάλι, δίδυμα με δύο κεφάλια, δύο χέρια και τρία πόδια, γυναίκες με 3, 4 ή 5 στήθη, κ.λπ.
Εκ των πλέον μακάβριων εκθεμάτων, θεωρείται το κέρινο ομοίωμα ενός μωρού που προικίστηκε μεν με δύο σώματα, μειονεκτούσε όμως δε γιατί δεν έφερε.. κεφάλι. Σε μία προθήκη, στα ενδότερα του μουσείου, εκτίθεται το σώμα ενός παιδιού «Κύκλωπα» που γεννήθηκε με ένα μάτι στο κέντρο του μετώπου. Λίγο πιο πέρα βρίσκεται το σώμα ενός ανθρώπου με ανοιγμένο θώρακα ώστε να φαίνονται όλα του τα όργανα τοποθετημένα.. ανάποδα (!), καθώς και μία σειρά από σπονδυλικές στήλες παραμορφωμένες σε απίστευτες γωνίες.
Ανάμεσα στα πλέον ήπια εκθέματα της τόσο σπάνιας αυτής συλλογής είναι ανθρώπινοι σκελετοί με 6 δάχτυλα στα χέρια ή στα πόδια. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στο τμήμα του μουσείου με τίτλο «Μωρά στη Φορμαλδεΰδη», όπου εκτίθεται πλήθος τερατόμορφων πτωμάτων νεογνών κομμένων σε φέτες ώστε να αποκαλύπτονται καλύτερα οι δυσμορφίες τους, καθώς και μία σειρά από νεογνά δίχως κεφάλι.

Όπως καταλαβαίνετε, το μουσείο δεν είναι για επισκέπτες με ευαίσθητο στομάχι, μήτε για μικρά παιδιά. Πάντως, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανατόμων παγκοσμίως περιέχει μία συλλογή όπου κάθε έκθεμα, πέρα από μία φαινομενικά μακάβρια δυσμορφία, αποτελεί κάτι ανάμεσα σε επιστημονικό θαύμα και εξαίρετη τέχνη!

Ο Δρόμος προς τα Τέρατα...
Αν μετά από όσα σας ανέφερα επιμένετε να το επισκεφθείτε, δεν έχετε παρά να κατευθυνθείτε προς το Ινστιτούτο Normal Human Anatomy και τον αριθμό 48 της οδού via Irnerio. Αν φτάσετε στην πόλη με τρένο, απλά επιβιβαστείτε από το σταθμό σε κάποιο από τα λεωφορεία με αριθμό 32, 36 ή 37 και κατεβείτε στη στάση Porta San Donato. Αν φθάσετε μέσω αέρος στο Areoporto Marconi, χρησιμοποιήστε το λεωφορείο BLQ για να φτάσετε στο σιδηροδρομικό σταθμό.
Η είσοδος είναι ανοικτή στο κοινό καθημερινά από τις 9 το πρωί έως τις 1 το μεσημέρι, δίχως χρηματικό αντίτιμο, ενώ για περισσότερες πληροφορίες μην διστάσετε να επικοινωνήστε με τα τηλέφωνα (+39) 051 244215 και 242217.
Αν όμως επιθυμείτε ξενάγηση στο χώρο, πρέπει να έρθετε σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο του μουσείου, καθηγητή Al. Ruggeri, μέσω email (a.ruggeri@biocfarm.unibo.it) τουλάχιστον 15 μέρες πιο πριν.
Στη σπάνια περίπτωση που φτάσατε στην Bologna αλλά συνειδητοποιήσετε τελευταία στιγμή πως δεν προτίθεστε να χαλάσετε τη διάθεση σας επισκεπτόμενοι την αλλόκοτη αυτή συλλογή, αρκεί να σας αναφέρω ότι η πόλη φέρει πλήθος εξειδικευμένων θεματικών μουσείων αποτέλεσμα του γεγονότος ότι το τοπικό πανεπιστήμιο είναι το παλαιότερο στην Ευρώπη που δεν σταμάτησε ποτέ τη λειτουργία του!

---

νέα παράξενη σειρά
Ο Παράξενος Ταξιδιώτης
Ταξιδεύει σε Απαγορευμένα Μουσεία
Αλήθεια, τι καταλαβαίνετε διαβάζοντας τον τίτλο αυτής της στήλης; Γιατί ένα «μουσείο» μπορεί να είναι «απαγορευμένο»; Απαγορευμένο ως προς τι; Έχει απαγορευτεί η λειτουργία του; Οι γνώσεις που φυλάει αφορούν μία αθέατη, άγνωστη ή διαφορετική πλευρά της ιστορίας; Ή μήπως απαγορευμένο γιατί αποτελεί έναν τόπο όπου ο άνθρωπος έχει εξορίσει στιγμές της ιστορίας του που προσπαθεί πλέον να ξεχάσει; Και με τον όρο «μουσείο», τι εννοούμε; Κατ’ αρχήν, ξεχάστε τη συμβατική έννοια του όρου, ή μάλλον μην την αφήσετε να περιορίσει την αντίληψη σας. Λέγοντας «μουσείο» σε αυτή τη στήλη εννοούμε έναν χώρο που να έχει την ικανότητα να «εκπαιδεύσει» το συνειδητό επισκέπτη, όπως ακριβώς μπορεί ένα συμβατικό μουσείο. Με λίγα λόγια, μπορεί μεν να είναι ένα μουσείο όπως το νοούμε όλοι, αλλά μπορεί να είναι και ένα παρεκκλήσι, ένα ιστορικό θεματικό πάρκο, κάποια στοά, μία πλατεία, ή ακόμα και μία ολόκληρη πόλη. Άρα, ένα «απαγορευμένο μουσείο» είναι ένα μουσείο απαγορευμένης ιστορίας... τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Ας ταξιδέψουμε λοιπόν αναζητώντας τα, αναζητώντας την δική τους απαγορευμένη ιστορία...